PIASTOWIE, CHRZEST POLSKI I POCZ¥TKI PAÑSTWA POLSKIEGO
Krzy¿acy Henryka Sienkiewicza – prawda i fikcja
dzieje.pl Imperium Romanum Muzeum Historii Pols Muzeum II Wojny Åšwiatowej Muzeum PaÅ‚ac w Wilanowie NARODOWE ARCHIWUM CYFROWE PTH Zamek Królewski w Warszawie 
Polub nas na Facebook'u
ekiosk.pl

Mówią Wieki 4/2018

tylko
8.50 zł

DOSTʘPNE NA:
Win, iPad, Android

pobierz obrazy

Wojska pancerne Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1940-1947

Juliusz S. Tym

Oficyna Wydawnicza Rytm

Monografia naukowa ppÅ‚k dr Juliusza S. Tyma „Wojska pancerne Polskich SiÅ‚ Zbrojnych na Zachodzie 1940-1947” zdumiewa swoimi rozmiarami. Ponadto tysiÄ…c stron (1040) na jeden temat dowodzi, że można dokonać fachowego opisania tematu, którego owocem bÄ™dzie dzieÅ‚o, pretendujÄ…ce do miana opracowania wszechstronnego. Pracownik naukowy ZakÅ‚adu Analiz WspóÅ‚czesnych Konfliktów i Historii Wojen AON zaproponowaÅ‚  polskiemu czytelnikowi obszerne studium historyczno-wojskowe, eksponujÄ…ce wyraźny obszar autorskich zainteresowaÅ„ przeszÅ‚oÅ›ciÄ… wojsk szybkich. Już w swych wczeÅ›niejszych czterech publikacjach J. S. Tym zdradzaÅ‚ zainteresowanie tematami, w których dawaÅ‚o siÄ™ wychwycić dźwiÄ™k chrzÄ™stu gÄ…sienic pojazdów pancernych.


Opis:

Autora zafascynowaÅ‚y doktryna użycia wojsk pancernych, Ordre de Bataille dywizji jak i mniejszych jednostek szybkich, proces szkoleniowy polskich pancerniaków, ich dziaÅ‚ania bojowe w Europie Zachodniej oraz we WÅ‚oszech. Wolumin „Wojska pancerne Polskich SiÅ‚ Zbrojnych na Zachodzie 1940-1947” szczegóÅ‚owo opisuje jak oddziaÅ‚y (bataliony, puÅ‚ki) oraz wielkie jednostki (brygady i dywizje) funkcjonowaÅ‚y podczas walk we WÅ‚oszech i Europie póÅ‚nocno-zachodniej do maja 1945, ale też po wojnie. Zasadniczym walorem książki jest poszerzenie i uporzÄ…dkowanie stanu badaÅ„ nad tematem wojsk pancernych (szczególnie kwerendy w archiwaliach proweniencji polskiej i brytyjskiej).

Skonfrontowanie dokumentów z relacjami i wspomnieniami pozwoliÅ‚o autorowi na osiÄ…gniÄ™cia stanu bliskiego zobiektywizowania w opisie zachowaÅ„ na ówczesnym polu walki najnowoczeÅ›niejszego rodzaju broni jakim byÅ‚y w latach 1944-45 wojska szybkie (pancerne i rozpoznawcze). PpÅ‚k Tym opierajÄ…c siÄ™ na dokumentach przeÅ›ledziÅ‚ powiÄ…zania przyczynowo-skutkowe, doprowadzajÄ…ce do zaplanowania powstania oddziaÅ‚ów i jednostek wojsk pancernych w OdB Polskich SiÅ‚ Zbrojnych na Zachodzie. Kwerenda archiwalna ujawniÅ‚a krystalizowanie siÄ™ koncepcji rozwoju nowego rodzaju broni, nie zaniedbujÄ…c omówienia ich użycia od strony taktycznej (lepsze możliwoÅ›ci dawaÅ‚a Europa póÅ‚nocno-zachodnia niż górzyste WÅ‚ochy). SzczegóÅ‚owe przeanalizowanie powstawania i funkcjonowania poszczególnych oddziaÅ‚ów oraz jednostek byÅ‚o Å‚atwiejsze po odtworzeniu zÅ‚ożonego procesu szkolenia polskich pancerniaków. Autor uÅ›wiadamia, że polscy dowódcy korzystali z brytyjskiej doktryny wojsk szybkich – która przegrywaÅ‚a w konfrontacji z niemieckÄ… Panzertaktik i co gorsza posiadajÄ…c sÅ‚absze uzbrojenie (puÅ‚k wyposażony w M4 General Sherman lub jeszcze gorsze czoÅ‚gi brytyjskiej produkcji musiaÅ‚ uciekać z pola walki przed wiÄ™cej niż czterema Pz. Kpfw. VI Tiger – „Tygrysami”). Ponadto czoÅ‚giÅ›ci byli caÅ‚kowicie taktycznie podporzÄ…dkowani jednostek piechoty na różnych szczeblach dowodzenia, poprzez dziaÅ‚ania wspierajÄ…ce i zbyt rzadko przeÅ‚amujÄ…ce, do czego predestynowaÅ‚o uzbrojenie jednostek pancernych czy rozpoznawczych – nie mogÄ…cych zerwać z kawaleryjskÄ… tradycjÄ… zagonu.

Wszystkie walki polskich oddziaÅ‚ów i jednostek pancernych zostaÅ‚y poddane ocenie odnoszÄ…cej siÄ™ do ich dziaÅ‚aÅ„ taktycznych na drugorzÄ™dnych odcinkach frontu (do strategicznych bywaÅ‚y przypadkowo dopuszczone przez aliantów, jak pod Falaise i bez odpowiedniego wsparcia – podobnie jak na froncie wschodnim). Autor przeanalizowaÅ‚ realizacjÄ™ zaplanowanych dziaÅ‚aÅ„ na poszczególnych szczeblach od batalionu po dywizjÄ™ podczas walk obronnych i ofensywnych. Juliusz Tym opisaÅ‚ rozwój organizacji wojsk pancernych PSZ w Wielkiej Brytanii, ZSRS i na Åšrodkowym i Bliskim Wschodzie podczas II wojny Å›wiatowej. Autor przeÅ›ledziÅ‚ caÅ‚oksztaÅ‚t drogi od formowania po walkÄ™ poszczególnych skÅ‚adowych, jak i caÅ‚oÅ›ci struktury 1. Dywizji Pancernej, puÅ‚ków rozpoznawczych II. Korpusu i organizacji 3./14. Wielkopolskiej Brygady Pancernej czy 16. Samodzielnej Brygady Pancernej. Na kartach rozdziaÅ‚u pojawiajÄ… siÄ™ też informacje o utworzonej po wojnie 2. Warszawskiej Dywizji Pancernej oraz rozwijanym 1. Korpusie Pancerno-Motorowym. Załączniki książki stanowiÅ‚y szansÄ™ na przedstawienie podstawowych danych taktyczno-technicznych czoÅ‚gów, samochodów pancernych, transporterów opancerzonych używanych przez PSZ na Zachodzie, obok danych na temat etatów wojennych sztabów jednostek jak pododdziaÅ‚ów wojsk pancernych wedÅ‚ug kolejnych wzorów. Jak przystaÅ‚o na monografiÄ™ naukowÄ… nie zabrakÅ‚o miejsca na bibliografiÄ™, indeksy nazwisk i geograficzny oraz tabele z danymi.

Opracowanie zostaÅ‚o oparte na bogatej bazie źródÅ‚owej znajdujÄ…cej siÄ™ w londyÅ„skim Instytucie Polskim i Muzeum im. Gen. Sikorskiego oraz National Archives, gdzie pracuje siÄ™ w komfortowych warunkach, ale niewÄ…tpliwie autor bÄ™dzie musiaÅ‚ powrócić tam – podobnie jak do archiwaliów znajdujÄ…cych siÄ™ w Imperial War Museum (gdzie sÄ… nawet zapomniane polonica). „Wojska pancerne Polskich SiÅ‚ Zbrojnych na Zachodzie 1940-1947” wykorzystaÅ‚y materiaÅ‚y i spuÅ›ciznÄ™ polskich pancerniaków, znajdujÄ…cÄ… siÄ™ w zbiorach krajowych archiwów. Prekursorski charakter niniejszej pracy jest wstÄ™pem do peÅ‚nej i szczegóÅ‚owej monografii zamykajÄ…cej problematykÄ™ dziaÅ‚ania wojsk pancernych PSZ na Zachodzie. Na konto przyszÅ‚ych prac historycznych bÄ™dzie opisanie „Wojsk pancernych Polskich SiÅ‚ Zbrojnych na Zachodzie 1940-1947 w Å›wietle dokumentów sojuszniczej i nieprzyjacielskiej”. Ten temat wymaga szczegóÅ‚owych i pionierskich kwerend w Military History Research Centre ottawskiego Canadian War Museum, The National Archives and Records Administration w College Park. Te dwie wizyty archiwalne pozwolÄ… na odrzucenie kalumnii autorstwa poważanego anglosaskiego autora Stephena Ambrose’a – a dotyczÄ…cych wymordowania niemieckich jeÅ„ców przez Polaków w Normandii. WażniejszÄ… jeÅ›li najważniejszÄ… kwerendÄ™ należy odbyć w Bundesarchiv-Militärarchiv we Fryburgu (Freiburg im Breisgau), gdyż w czasach wspólnoty europejskiej razi brak sygnatur BA-MA w każdej naukowej monografii. WyjaÅ›nienie i przedstawienie przeciwników polskich czoÅ‚gistów z szeregów Wehrmachtu i Waffen SS, a przede wszystkim oceny sprawnoÅ›ci i walecznoÅ›ci Polaków w oczach wroga – to brakujÄ…ce ogniwo w peÅ‚nym opisaniu „Wojsk pancernych Polskich SiÅ‚ Zbrojnych na Zachodzie 1940-1947”.

Po tym pozostanie autorowi już tylko równie drobiazgowe jak obecnie zajÄ™cie siÄ™ losami „Wojsk pancernych ludowego Wojska Polskiego 1943-1947” – od ugrzęźniÄ™cia czoÅ‚gów w bagnistej Miereji pod Lenino przez klÄ™skÄ™ pod Budziszynem po uczestnictwo w pacyfikacjach polskiego powstania niepodlegÅ‚oÅ›ciowego u boku dywizji strzeleckich WW NKWD.


Hubert Kuberski


dodano: 2013-05-05


Kalendarium

22 kwietnia 1915: Początek tzw. drugiej bitwy pod Ypres: Niemcy pierwszy raz używają gazów bojowych.

Bieżący numer

06 kwiecień 2018
nr 4 (699)

Prenumerata  | Reklama  | Kontakt

Zamknij X

Błąd wczytywania.

Zamknij X